یادداشت| چرا متقی برای دیدار با ترکمن‌ها به «تورغندی» رفت؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری ایرنا در کابل؛ صبح دوشنبه 26 قوس، مقامات وزارت خارجه دولت سرپرست افغانستان اعلام کردند که امیرخان متقی، سرپرست این وزارتخانه با سفر به ولایت هرات و سپس حضور در منطقه مرزی با کشور ترکمنستان ضمن بازدید از عملیات اجرایی پروژه تاپی، با رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان نیز در «تورغندی» دیدار و گفتگو کرده است.

تصاویر و ویدئوهایی که از بازدید هیئت وزارت خارجه افغانستان منتشر شده است، کاروانی از خودروهای مقامات این وزارتخانه را نشان می‌دهد که از منطقه عملیاتی کارگذاری لوله‌های انتقال گاز و کارگاه‌های مرتبط که کاملاً پوشیده از برف هستند، بازدید می‌کنند؛ لحظاتی از بازدید متقی نیز در حالی انجام شده است که برف در حال باریدن است.

مقامات وزارت خارجه طالبان گفتند امیرخان متقی و رشید مردودف در بازدید مشترک از کار عملی پروژه تاپی در خاک افغانستان، بر تسریع انجام آن تأکید کردند.

متقی و مردوف در این بازدید میدانی همچنین سراغ سایر مباحث رفتند و درباره توسعه راه‌آهن و انبارهای آن در گمرک تورغندی، انتقال فیبر نوری، ویزا و تسهیلات ترانسپورتی، توسعه راه آهن، برق و گسترش همکاری‌های اقتصادی میان کابل و عشق آباد و استمرار دیدار تیم‌های فنی دو کشور گفتگو کرده و به توافقاتی دست یافتند.

شفیع اعظم از مقامات وزارت امور خارجه دولت سرپرست نیز نوشت در جریان سفر وزرای خارجه افغانستان و ترکمنستان، از نزدیک شاهد فعالیت‌های لوله‌گذاری «تاپی» بودیم؛ علی‌رغم بارش برف و باران انتقال ماشین‌آلات نصب لوله و عملیات آن در جریان است. کارهای مطالعاتی و تعیین مسیر نزدیک به 5 کیلومتر انجام شده و یک کیلومتر از این مسیر نیز لوله‌گذاری شده است.

با مرور یادداشت‌های کوتاه این مقام وزارت خارجه دولت سرپرست، می‌توان پاسخ این پرسش را هم یافت که چرا امیرخان متقی که می‌توانست به جای اینکه در هوای سرد و زیر بارش برف «تورغندی» به خوش‌وبش با مقام ترکمن و گفتگو درباره طیفی از مسائل بنشیند، در کابل و در ساختمان مدرن وزارت خارجه از وی میزبانی کند اما اینکه تا هرات رنج سفر را به جان خریده است، می‌خواهد بر یک نکته تأکید کند؛ و آن اینکه تمام افغان‌ها روی پروژه «تاپی» حساب ویژه‌ای بازکرده‌اند و طالبان به عنوان حاکمیت فعلی افغانستان، حساب ویژه‌تر!

خط لوله تاپی (TAPI) قرار است گاز طبیعی ترکمنستان را از مسیر افغانستان به پاکستان و در نهایت به هند منتقل کند؛ رویداد مهمی برای افغانستان که این کشور را به دهلیز اقتصادی میان آسیای مرکزی و جنوبی تبدیل خواهد کرد و یکی از پروژه‌های بزرگ در سطح منطقه نیز محسوب می‌شود.

تاپی را می‌توان یکی از پروژه‌های بسیار سودمند برای افغانستان دانست؛ مسیری به به طول ۱۸۱۴ کیلومتر که از جنوب گالکینیش(Galkynysh) ترکمنستان آغاز و پس از طی حدود ۱۵۰ کیلومتر از خاک ترکمنستان وارد هرات افغانستان می‌شود. این خط لوله تقریباً ۸۳۰کیلومتر در خاک افغانستان امتداد می‌یابد و با عبور از هرات، فراه، نیمروز، هلمند و قندهار به شهر کویته پاکستان می‌رسد؛ از آنجا به ملتان خواهد رفت و پس از طی مسیر ۸۰۰ کیلومتری در هند به منطقه فازیلکه(Fazilka) می‌رسد.

پیش‌تر محمد مراد امانوف، رئیس اجرایی شرکت تی پی سی ال TPCL که امور اجرایی پروژه را به عهده دارد به عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیری دولت سرپرست وعده داده بود که به زودی کار اجرایی این پروژه با هزینه 600 میلیون دلاری در هرات آغاز خواهد شد و بانک بین المللی اسلامی، بانک توسعه آسیا، چندین بانک روسی، چینی و برخی کشورهای عربی نیز آماده سرمایه‌گذاری در پروژه تاپی هستند.

نزدیک به دو هفته قبل، ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان با انتشار ویدئویی در ایکس، از آغاز عملیات اجرایی تاپی در خاک افغانستان خبر داد؛ و امروز متقی در هوای سرد و برفی برای چندمین بار به بازدید میدانی از این پروژه بزرگ اقتصادی رفت تا هم نشان دهد کابل چه میزان شایق است که لحظه‌به‌لحظه پیشرفت آن را ببیند و هم گزارش دقیق‌تری برای مقامات ارشد دولت سرپرست به کابل ببرد.

حاکمیت کابل در همین اوان کار از طریق اجرایی شدن تاپی به مزایای ذیل دست می‌یابد:

ـ مقدمه تبدیل شدن افغانستان به نقطه اتصال شمال، جنوب کلید می‌خورد؛

ـ اعتبار حاکمیت افغانستان نزد کشورهای همسایه افزایش می‌یابد؛

ـ فرصت‌های کاری بسیاری در اوضاع نامناسب اقتصادی افغانستان به وجود می‌آید؛

ـ زیرساخت‌های لازم ایجاد شده و توسعه کشور میزبان را در مقیاس متناسب به همراه خواهد داشت؛

ـ چند استان افغانستان در آینده نزدیک از مواهب رسیدن گاز بهره‌مند خواهند شد.

این موارد تنها بخش اندکی از مزایایی است که تاپی برای افغانستان دارد و متقی را واداشته است در این فصل سرد بشخصه از پایتخت تا هرات و سپس به نقطه مرزی در «تورغندی» برود تا جویای احوال «تاپی» باشد.

پایان پیام/