کابل کې د ایرنا خبري آژانس د خبریال په خبره؛ د افغانستان د سرپرست دولت ویاند ذبیح الله مجاهد د کب په ۱۹مه د قرغزستان، ازبکستان، افغانستان او پاکستان ترمنځ د نړیوال بانک په مالي مرسته د کاسا ۱۰۰۰ د اجرایوي عملیاتو هوکړه لیک لاسلیک خبر وکړ او زیاته یې کړه، چې د دې پروژې عملي کارونه به د راتلونکې میاشتې په پای کې پیل شي. دا هوډ د کاسا ۱۰۰۰ پروژې د پیل لپاره تر ټولو نږدې وخت دی، چې له څو کلونو انتظار وروسته اوس د افغانستان د سرپرست دولت له خوا اعلان شو.
له بلې خوا د بهرنیو چارو وزارت د اقتصادي اړیکو رئیس شفیع اعظم هم په خپله ایکس پاڼه کې لیکلي چې د دې پروژې کار د اپریل میاشتې په پای کې په افغانستان کې پیل او تمه ده چې دا پروژه د ۲۰۲۶ کال په پای کې به بشپړه شي.
اوس پوښتنه دا ده چې که د کاسا ۱۰۰۰ پروژه عملي شي د افغانستان لپاره به څه رامنځ ته کړي؟
"کاسا 1000" په منځنۍ اسیا کې یوه له سترو پروژو څخه ده چې په پام کې ده له قرغزستان او تاجکستان څخه افغانستان او پاکستان ته د برښنا د لېږدولو لپاره د ۱۲۵۰ کیلومترو په اوږدوالي سره د انرژۍ د لېږد لینونه وغځوي او د دغه پلان په چوکاټ کې به لسګونه کیلومتره نوي بریښنایي مزي وغځول شي.
د ترسره شویو څیړنو له مخې، د کاسا ۱۰۰۰ لویه پروژه په عمده توګه د برښنایي انرژۍ د ترانزیت او لیږد له اړخه د قرغزستان، تاجکستان، پاکستان او افغانستان په څېر هېوادونو ګټې برابروي.
له دې جملې څخه افغانستان هغه هېواد دی چې ډېرې داخلي زېرمې او ظرفيتونه لري، لکه ډېرې اوبه، باد او لمر لري، خو د کال په اوږدو کې د برېښنا له جدي کمښت سره مخ وي.
په افغانستان کې د برښنا د نشتوالي ستونزه تل شتون لري، خو په ګرمو او سړو موسمونو کې زیاتیږي، په ځانګړې توګه کله چې افغانستان ته له ازبکستان، ترکمنستان او نورو هېوادونو څخه سوداګریزه برېښنا د دغو هېوادونو د داخلي اړتیاوو له امله کمېږي.
په افغانستان کې د برېښنا د نشتوالي ستونزې خلک په ځانګړې توګه د هېواد د فابریکو خاوندان او صنعتکاران له ګڼو ننګونو سره مخ کړي او د هېواد کورنیو تولیداتو ته یې نه جبرانېدونکې زیان رسولی دی.
د «جمهوریت» پخوانیو واکمنانو تل د کاسا زر په څېر د پروژو پلي کول د سیمه ییزو ګټو په نوم د یو څه په نوم بللي، خو عملي کار یې هغه مهال پیل نه شو.
له کاسا زر څخه د افغانستان ګټې
په اسیا کې د ترانزیت په برخه کې د افغانستان د موقف او اعتبار او ځینو نورو امتیازاتو په څرګندولو سره په کال کې د ۵۰ میلیونو ډالرو ترانزیتي حقونو سربیره، د کاسا زر پروژه دغه هېواد ته هر کال ۴۰ میلیونه ډالره عایدات وړاندې کوي.
د افغانستان خلک چې له کلونو راهیسې د برېښنا د نشتوالي له ستونزې سره مخ دي، د دغې پروژې د پیل او بشپړېدو لپاره دقیقې شمېري، څو له دې لارې ارزانه او ډاډمنه برېښنا ترلاسه شي.
په هرصورت، باید وویل شي: کاسا زره د سیمه ایز بریښنا بازار ترټولو مهم زیربنا په توګه، له قرغزستان او تاجکستان څخه پاکستان ته د ۱۳۰۰ میګاواټو برېښنا د لیږد ظرفیت سره، د بریښنا د پیل لپاره په سیمه کې د پیرودلو او پلور خورا مناسب پلیټ فارم چمتو کړی دی.
د پیغام پای/
Your Comment