به گزارش خبرنگار خبرگزاری ایرنا در کابل؛ سفر هیئتی از مقامات پاکستانی به ریاست محمدصادق خان، نماینده ویژه این کشور در امور افغانستان به کابل و گفتگو با مقامات عالی دستگاه دیپلماسی افغانستان، درحالی‌که فضای همسایگی دو کشور به شدت توفانی و ابری است، در پذیرفته‌ترین پیش‌فرض این است که دو کشور علاقه چندانی به بالاگرفتن تنش‌ها نداشته و هر یک به شکلی سعی در آرام کردن فضا و بهبود روابط طرفینی دارند.
نشست چهارشنبه مقامات دو کشور، هفتمین دور از گفتگوهای کابل و اسلام‌آباد بود که به گفته ذبیح الله مجاهد با محوریت مسائلی همچون تنش‌های مرزی(مسئله خط دیورند) و دیگر مسائل میان دو کشور به میزبانی کابل برگزار می‌شد، اما چنان که دیدارهای دیگر نماینده اسلام‌آباد نشان داد، گفتگوهای فی‌مابین مقامات دو کشور چندان هم در فضای دوستانه برگزار نشده است.
منابع افغان نوشتند: امیرخان متقی در دیدار دیروز با نماینده ویژه اسلام‌آباد نگرانی عمیق خود را در مورد روابط افغانستان و پاکستان و شمار دیگری از مسائل بین دو کشور به ویژه اخراج اجباری اخیر مهاجران افغان ابراز داشته است. هر چند وی تأکید کرده است که دو کشور باید مسائل خود را از طریق گفتگو در فضای اعتماد، حل و فصل کنند، اما در عین حال به طرف پاکستانی هشدار داد از هر گونه رفتار و اظهاراتی که باعث رنجش و تحریک احساسات عمومی می شود خودداری کنید.
منابع به نقل از محمد صادق خان هم نوشتند که وی در پاسخ متقی گفته است: «دو کشور همسایه روابط عمیقی با یکدیگر دارند و باید بررسی کرد که چگونه می‌توان مشکلات به وجود آمده را حل و فصل کرد.»
حال باید پرسید «حلقه وصل» مفقوده در روابط اسلام‌آباد و کابل کجاست؟ و آیا می‌توان آینده روشنی را برای تلاش‌های طرفین در آرام کردن تلاطم موجود متصور بود؟
دیورند، تی‌تی‌پی و حالا مهاجران؛ حلقه‌های وصل چگونه از میان رفته یا می‌روند؟
مسئله اختلاف مرزی میان دو کشور که البته از نگاه اسلام‌آباد کاملاً حل شده است، اما کابل از دیرباز بر مسئله «خط دیورند» همواره انگشت می‌گذاشته و با عنوان «خط فرضی» از آن یاد می‌کرده است، همواره به عنوان یک «نقطه فصل» میان حاکمیت دو کشور ایفای نقش کرده است؛ مسئله‌ای که با روی کار آمدن طالبان که از آنها به عنوان متحدان سنتی پاکستان هم یاد می‌شود حل نشده باقی ماند و در سه سال و اندی که حاکمیت طالبان در کابل می‌گذرد در مواقعی سبب تنش و گاه درگیری مرزی میان دو کشور شد؛ «دیورند» را ظاهراً طالبان هم به عنوان مرز رسمی میان دو کشور به رسمیت نمی‌شناسند، هر چند که به صراحت از اظهار نظرهای جنجالی درباره آن صرف نظر می‌کنند؛ به هر روی، این مسئله از «نقاط فصل» میان کابل و اسلام‌آباد و گسلی محسوب می‌شود که هر از گاهی و به دنبال ادنی بهانه‌ای می‌تواند فعال شده و تنش میان دو کشور را از نو رقم بزند.
حمایت از تحریک طالبان پاکستان(TTP)؛ بگومگوی جدی مقامات کابل و اسلام‌آباد
با افزایش حملات طالبان پاکستانی به مراکز نیروهای امنیتی و ارتش، مقامات ارشد سیاسی و نظامی پاکستان انگشت اتهام را به سمت دولت سرپرست افغانستان برده و آنان را به حمایت مستقیم و غیرمستقیم از تی‌تی‌پی متهم می‌کنند، چنان که در قریب به اکثر موارد پس از عملیات طالبان پاکستانی، مقامات این کشور به انتقاد از کابل پرداخته‌اند.
سیاستمداران پاکستانی در کنار انتقاد مداوم از کابل، در مسئله سلاح‌های به‌جامانده آمریکایی در افغانستان نیز ورود کرده و به آمریکا توصیه کردند بازگرداندن این تجهیزات را به دلیل استفاده مخالفان اسلام‌آباد از آنها عملی نماید!
در مقابل، کابل همواره ضمن رد ادعای مقامات پاکستان، گفته‌اند مشکل تی‌تی‌پی برای حاکمیت همسایه آنان، یک مسئله داخلی است و اسلام‌آباد بار مشکلات خود را بدون پذیرفتن مسئولیت به دوش آنها می‌اندازد.
اکسپرس تریبیون، رسانه معروف پاکستانی که گفته می‌شود به ارتش این کشور نزدیک است، بعد از نشست دیروز کابل مدعی شد تغییراتی در نگاه کابل نسبت به تی‌تی‌پی پیدا شده است!
این روزنامه به نقل از منابع آگاه از مذاکراتی که پشت درهای بسته برگزار شده است، مدعی شد:
طرف پاکستانی به طور مفصل در جریان اقدامات طالبان افغان برای مقابله با پناهگاه‌های تروریستی قرار گرفت و اگرچه جزئیات منتشر نشد، اما اعضای هیئت برای اولین‌بار احساس کردند حکومت طالبان افغانستان در این موضوع جدیت نشان داده است. یکی از مقامات گفت: «همه اعضای هیئت متوجه تغییر موضع طالبان نسبت به تی‌تی‌پی شدند».
اکسپرس تریبیون به نقل از منبع آگاه خود نوشت: معتقدیم این‌بار اقدامات طالبان امیدوار کننده بوده است؛ [البته] باید دید این اقدامات در روزهای آینده چه نتیجه‌ای می‌دهند. حداقل این است که (طالبان) نشان داده‌اند جدی هستند. این رسانه پاکستانی افزوده است: وقتی از منبعی پرسیده شد چه چیزی باعث این تغییر موضع طالبان شده، وی به وضعیت ناپایدار اقتصادی، تعلیق کمک‌های آمریکا و فشار پاکستان اشاره کرد!
البته این روایت، روایت منابع پاکستانی است و اینکه مقامات کابل چه روایتی از مذاکرات دیروز، به ویژه در مسئله ادعای پاکستان در مورد حمایت از تی‌تی‌پی دارند، مسئله‌ای جداست.
کابوس اخراج برای مهاجران افغان؛ «حلقه فصل» این روزهای میان اسلام‌آباد و کابل
آمار اخراج اجباری و بازگشت ده‌ها هزار نفری! مهاجرین افغان طی کمتر از دو هفته که تحت فشار دولت پاکستان اتفاق افتاده و همچنان ادامه دارد، به تنهایی گویای روزهای تلخی است که بر آوارگان می‌گذرد؛ «حلقه فصل» جدی در روابط کابل و اسلام‌آباد که مقامات طالبان از آن به عنوان اقدامی غیرانسانی و غیراسلامی نام برده‌اند.
کابل بارها و بارها از اسلام‌آباد درخواست کرده است که روند بازگشت مهاجرین افغان هم داوطلبانه باشد و هم عزت‌مندانه؛ حزب تحریک انصاف به رهبری «عمران خان» هم مخالف روندی است که دولت پاکستان لجوجانه آن را اجرا می‌کند، اما گویا گوش شنوایی در پاکستان برای این درخواست کابل و انتقاد مجامع بین‌المللی و داخلی وجود ندارد.
به نظر تحلیلگران مسائل افغانستان، آنچه دولت پاکستان در قبال مهاجرین روی دست گرفته است، به نوعی انتقام از کابل است؛ چندان که مولانا فضل‌الرحمان، رهبر جمعیت علمای پاکستان در یک کنفرانس خبری، اظهار داشت اسلام‌آباد از «مسئله دیگری» ناراضی است، اما در حال «انتقام‌گیری» از مهاجران افغان است. او تصمیم پاکستان برای اخراج مهاجرین را «احساساتی» خواند و خواستار توجه جامعه جهانی به این مسئله شد.
سازمان امدادرسان «اسلامیک ریلیف» در گزارشی نوشت هزاران خانواده افغان، پس از اخراج اجباری از پاکستان، تنها با لباس‌های بر تن وارد افغانستان شده‌اند!
گزارش افزود بسیاری از این افراد هیچ‌گونه سرپناه، غذا، پول یا آب به همراه نداشتند و در کمپ‌های موقت در شرایط دشواری اسکان یافته‌اند. به گفته تیم ارزیاب این سازمان در مرز تورخم، خانواده‌ها ناچار شده‌اند تمامی دارایی‌های خود، از جمله وسایل منزل و احشام را رها کرده یا به قیمت ناچیزی بفروشند، چرا که توانایی انتقال آنها را نداشتند.
گزارش اضافه کرد : برخی از عودت‌کنندگان کودکانی هستند که در پاکستان به دنیا آمده‌اند و هرگز افغانستان را ندیده‌اند. بسیاری دیگر نیز یا خانواده‌ای در افغانستان ندارند یا سال‌هاست به کشور بازنگشته‌اند. اسلامیک ریلیف تصریح کرد آنها عملاً به «خانه» بازنمی‌گردند، زیرا نه افغانستان را می‌شناسند و نه جایی برای زندگی و امرار معاش دارند!
گزارش «اسلامیک ریلیف» به عنوان منبع بی‌طرف، تنها گوشه‌ای از مصائب این روزهای مهاجران افغان است؛ این معضل را می‌توان بزرگ‌ترین مانع رفع کدورت‌های میان کابل و اسلام‌آباد دانست
حلقه‌های وصل پیدا خواهند شد؟
یک روز بعد از دیدار نماینده ویژه پاکستان و مقامات طالبان در کابل، روایت نماینده ویژه پاکستان از گفتگوهایش در پایتخت افغانستان مثبت است؛ اینکه علی‌رغم تمام مشکلاتی که طرفین با یکدیگر دارند و اتفاقاً مشکلات اساسی نیز می‌باشد، برآورد طرف پاکستانی چگونه خوشبینانه است، باید حداقل تا شنبه به انتظار نشست که وزیر خارجه این کشور که قرار است به کابل برود دست پر بازخواهد گشت یا اینکه باز هم شاهد تعارفات خالی و بی‌ثمر خواهیم بود؛ آیا روزهای آینده مقامات دو کشور «حلقه‌های وصل» را پیدا خواهند کرد؟ آیا قندهار آنچه را در کابل گذشته و خواهد گذشت، مورد تأیید قرار خواهد داد؟
پایان پیام/