به گزارش خبرگزاری ایرنا؛ «سیدعباس عراقچی» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در نخستین مصاحبه پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید ایالات متحده به پرسشهای خبرنگار اسکای نیوز در محل وزارتخارجه ایران پاسخ داده است. بر اساس متنی که در وب سایت اسکای نیوز منتشر شده، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در این گفتگو هرگونه حمله امریکا و رژیم صهیونیستی به تأسیسات هستهای این کشور را اقدامی دیوانهوار خوانده که منجر به «فاجعه بسیار بد» برای منطقه خواهد شد.
اسکای نیوز درباره این موضعگیری عراقچی مینویسد: این هشدار در اولین مصاحبه وزیر امور خارجه ایران پس از آغاز ریاستجمهوری دونالد ترامپ مطرح شده است.
او در بخشهای دیگری از این مصاحبه تأکید کرد که هرگونه حمله به تأسیسات هستهای ایران با پاسخ فوری و قاطع مواجه خواهد شد، اما گفت که فکر نمیکند آنها چنین اقدام «دیوانهواری» انجام دهند.
وی اضافه کرد که این کار میتواند منطقه را به فاجعهای بزرگ تبدیل کند.
در شرایطی که دونالد ترامپ تاکید کرده که یک راه حل دیپلماتیک را ترجیح می دهد و میگوید توافق جدید با ایران «خوب» خواهد بود اما وزیر خارجه ایران میگوید اگرچه او آماده شنیدن (غیرمستقیم) سخنان ترامپ است اما با توجه به آنچه در مورد برجام رخ داد (اشاره به خروج امریکا از برجام در نوامبر ۲۰۱۸ و در دولت نخست ترامپ) متقاعد کردن ایران برای مذاکره با تمریکا به منظور رسیدن به یک توافق جدید به اقدام های بیشتری نیاز خواهد داشت.
وزیر امور خارجه ایران همچنین از جدیدترین نظرات ترامپ در مورد خاورمیانه انتقاد کرد. پیشنهاد رئیسجمهور منتخب امریکا مبنی بر اینکه غزه از فلسطینیها پاکسازی شود، خشم گستردهای را در سراسر منطقه برانگیخته است. عراقچی این ایده را با پیشنهاد طعنهآمیز خود پاسخ داد: «پیشنهاد من چیز دیگری است. بهجای فلسطینیها، تلاش کنید اسرائیلیها را اخراج کنید و آنها را به گرینلند ببرید تا بتوانید دو هدف را با یک تیر بزنید».
خبرنگار اسکای نیوز در ادامه این گزارش به تحولات جاری در منطقه پس از هفت اکتوبر ۲۰۲۳ اشاره و ادعا میکند که متحدان ایران در منطقه در این بازه زمانی تضعیف شدهاند. مطابق با متن منتشر شده در اسکای نیوز، عراقچی در پاسخ به این پرسش میگوید: «حماس و حزبالله آسیب دیدهاند. اما در عین حال، آنها در حال بازسازی خود هستند. مقاومت یک مکتب فکری و یک آرمان است که همیشه خواهد بود.»
سیدعباس عراقچی در بخشهایی از این مصاحبه با تکرار موضع همیشگی جمهوری اسلامی ایران میگوید: ما به زبان تهدید پاسخ نمیدهیم، این واقعیت است و ما آن را در گذشته ثابت کردهایم، اما به زبان احترام پاسخ میدهیم.
متن کامل پرسش و پاسخ وزیر خارجه در این گفتگو به شرح زیر است:
از یک طرف دونالد ترامپ از توافق هستهای خارج شد و اقدامات خصمانه (علیه ایران) انجام داد. اما در حال حاضر او میگوید که توافق با ایران خوب خواهدبود، بنابراین به نظر می رسد دونالد ترامپ میخواهد ادامه دهد. آیا ایران نیز آماده است که در دوران ریاست جمهوری او با امریکا مذاکره کند؟
من احتمال یک توافق جدید یا دور جدید مذاکرات را انکار نمیکنم، اما میخواهم شما را به این واقعیت ارجاع دهم که ما اکنون نسبت به زمان گذشته بی اعتمادی بسیار بیشتری داریم.
اما او اکنون میگوید که توافق می خواهد و اگر با احترام برخورد کند، آیا مذاکره می کنید؟
من آن را رد نمیکنم، میخواهم بگویم که اکنون بی اعتمادی بسیار بیشتری بین ما وجود دارد و ما باید ابتدا بر این بی اعتمادی غلبه کنیم. باید اعتماد کافی برای ایران وجود داشته باشد تا بار دیگر وارد مذاکرات شود و فکر میکنم ما هنوز کمی با آن نقطه فاصله داریم، همانطور که گفتم منتظر شنیدن سخنان او هستیم. بله، البته که توافق خوب است اما چه توافقی؟
منطقه غرب آسیا متشنج است و در قلب این تنش روابط ایران و امریکا قرار دارد. آیا باتوجه به آنچه از رئیس جمهور جدید امریکا می شنوید، امیدواری به کارساز بودن گفت و گو دارید؟
دیپلماسی مبتنی بر امید است، ما هرگز امید خود را برای هیچ تلاش دیپلماتیک از دست نمیدهیم.
ما این تجربه را در گذشته داشتهایم و توانستیم این مسئله دشوار را از طریق دیپلماسی حل کنیم و این تجربه را میتوان تکرار کرد، اما باز هم باید بگویم که وضعیت متفاوت و بسیار دشوارتر از دور قبل است، باید کارهای زیادی از طرف مقابل انجام شود تا اعتماد ما را جلب کند.
پس شما آن را رد نمیکنید، اما میخواهید چیزهای بیشتری از دونالد ترامپ و دولت او بشنوید؟
البته، ما چیزی غیر از کلمه مثلا خوب نشنیده ایم و بدیهی است که این کافی نیست.
شما در یکی از گفتگوهای خود به وجود مسیر جایگزین در صورت عدم توافق اشاره کردید. آیا میتوانید توضیح دهید که منظور شما از یک مسیر جایگزین چیست زیرا بسیاری از مردم می گویند این بدان معناست که ایران احتمالا از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای خارج می شود. جایگزین ایران این خواهدبود؟
صادقانه بگویم؛ من نمیدانم چه جایگزینی خواهد بود، اما فکر میکنم شما درک میکنید که ما مسیر مذاکره و اعتمادسازی را در برنامه هستهای صلح آمیز خود امتحان کردیم اما تبدیل به یک تجربه ناخوشایند شد و تحریم ها بازگشتند، پس آن جایگزین چیست؟ پاسخ صادقانه من به شما این است که الان نمیدانم گزینه جایگزین ایران چه خواهد بود زیرا در دست بررسی است و بحث بسیار داغی در این باره در جریان است. بحث ها در این باره در همه سطوح حتی در کوچه و خیابان در میان مردم عادی به شدت در جریان است.
در داخل ساختار سیاسی ایران برخی خواهان دیپلماسی هستند، سایرین چه میگویند؟
دیدگاههای مختلفی وجود دارد، نمیدانم کدام یک در پایان تبدیل به حرف آخر خواهدشد. اما بحث در جریان است ما در ماه اکتبر به این نقطه می رسیم که باید تصمیم بگیریم، به همین دلیل است که به شما گفتم اکتبر امسال می تواند یک نقطه بحران باشد و آنها باید قبل از رسیدن به این نقطه از بحرانی شدن اوضاع جلوگیری کنند.
آیا شما آماده هستید به دونالد ترامپ فرصتی بدهید تا حداقل به آنچه او می گوید گوش دهد؟
بله، البته.
اگر او رویکرد درست را با احترام با شما در میان بگذارد، شما با دونالد ترامپ صحبت خواهید کرد؟
در آنصورت تصمیم خواهیم گرفت.
اگر او به نکات خوبی اشاره کند، شما با امریکا مذاکره خواهید کرد؟
همانطور که به شما گفتم، ما در این باره تصمیم خواهیم گرفت، من به شما نمی.گویم که ما هر آنچه را که او میگوید رد خواهیم کرد، البته ما سخنان او را در نظر خواهیم گرفت و در مورد آن بحث خواهیم کرد. ما همیشه تصمیمات منطقی گرفته ایم و این این را ثابت کرده ایم.
ما شنیدهایم که وزیر امور خارجه اسرائیل میگوید زمان بهتری برای حمله به ایران وجود ندارد. ایران در ضعیف ترین حالت خود قرار دارد و دونالد ترامپ گفته است که اگر توافقی انجام نشود آماده است از اسرائیل حمایت کند. چقدر نگران این چشم انداز هستید؟
دونالد ترامپ اخیرا گفت که یک گزینه درباره غزه پساجنگ می تواند پاکسازی غزه باشد، او پیشنهاد کرد که فلسطینی ها به جای دیگری نقل مکان کنند. آیا این خط قرمزی برای ایران است و اگر این اتفاق بیفتد، ایران چه خواهد کرد؟
خوب من فکر میکنم این پروژهای است که بسیاری در گذشته سعی کردند آن را امتحان کنند، اما همه آنها شکست خوردند. فلسطین را نمیتوان از روی نقشه منطقه حذف کرد و فلسطینیها را نمیتوان اخراج کرد.
بنابراین پیشنهاد من چیز دیگری است. به جای فلسطینیها، سعی کنید اسرائیلی ها را اخراج کنید، آنها را به گرینلند ببرید تا بتوانند با یک تیر دو نشان بزنند. هم مشکل گرینلند و هم اسرائیلی ها را حل کنند.
پس شما فکر نمی کنید اسرائیلی ها حق دارند در کشوری که آنها سرزمین خود می دانند زندگی کنند؟
همه حق زندگی دارند، اما هیچکس حق اشغال سرزمینهای دیگران را ندارد و این سرزمین فلسطین است و فلسطینیها باید برای سرزمین و سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
پایان پیام/