یادداشت| بزرگ‌ترین هیئت اقتصادی ایران در کابل؛ «جبران مافات» و «فرج بعد از شدت» برای اقتصاد دو همسایه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری ایرنا در کابل؛ از روزهای ابتدایی هفته جاری، خبر حضور هیئتی متشکل از نمایندگان بخش خصوصی ایران در کابل که شاخص‌ترین عضو آن نماینده «فولاد مبارکه» است، رسانه‌ای شده است.

این هیئت که با همراهی و راهبری سیدحسن مرتضوی، معاون سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل، گفتگوهای ویژه خود را دنبال می‌کند تا کنون با وزرای صنعت و تجارت و آب و منابع طبیعی افغانستان دیدار داشته است.

مهم‌ترین دیدار این هیئت نیز روز گذشته با عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر دولت سرپرست انجام شده است.

ارگ دولت افغانستان درباره این دیدار نوشته است: «محترم ملا عبدالغنی برادر آخند معاون اقتصادی ریاست الوزراء ۲۲ ام اسد ۱۴۰۳ خورشیدی در دفتر کارش با تعدادی از سرمایه گذاران ایرانی دیدار نمود. در این دیدار سرمایه‌گذاران ایرانی در استخراج و پروسس معادن آهن در افغانستان، تولید برق خورشیدی، توسعه شاهراه ها و شبکه راه آهن، ایجاد کارخانه‌های صنعتی معیاری و همچنان ایجاد ساحه ویژه صنعتی بین دو کشور علاقمندی خود را برای سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها نشان دادند... سپس معاون اقتصادی ریاست الوزراء از علاقمندی سرمایه‌گذاران ایرانی برای سرمایه‌گذاری در سکتورهای مختلف در افغانستان استقبال کرد و از هرگونه همکاری امارت اسلامی در این زمینه  اطمینان داد. محترم ملا صاحب افزود، وزارتخانه‌ها و ادارات ذیربط در زمینه‌های مربوطه با آنها همکاری و از نزدیک کار خواهند کرد».

بازخوانی خبر ارگ افغانستان درباره پیشنهادات هیئت اقتصادی ایرانی

برای درک بهتر از اهمیت سفر هیئت ایرانی، بازخوانی خبر ارگ افغانستان درباره محورهای گفتگو ضروری است؛ ارگ افغانستان به نقل از هیئت ایرانی، موارد ذیل را به عنوان پیشنهادها و آمادگی برای حضور و سرمایه‌گذاری اعلام کرده است:

استخراج و فراوری معادن سنگ آهن؛

تولید برق با استفاده از انرژی خورشیدی؛

توسعه شاهراه‌ها؛

ساخت و توسعه شبکه ریلی؛

ایجاد کارخانه‌های صنعتی استاندارد؛

ایجاد منطقه ویژه تجاری معدنی مشترک.

آنچه توسط طرف ایرانی به حکومت سرپرست افغانستان پیشنهاد شده است نه خارج از توان بخش اقتصادی است و نه رؤیا پردازی صرف؛ چه اینکه تلفیق چند دهه تجربه و دانش جوانان ایران‌زمین آنان را در بسیاری از محورهای صنعتی در منطقه و بعضاً در سطح بین‌الملل خودکفا و پیشرو ساخته است.

از سوی دیگر، حضور نماینده غول اقتصاد ایران(فولاد مبارکه) در ترکیب هیئت ایرانی، که یکی از معدود شرکت‌های فولادسازی ایران است که توانسته مالک زنجیره کاملی در تولید فولاد از معدن‌کاری سنگ‌آهن تا نورد فولاد و تولید انواع محصولات پوشش‌دار و تخت باشد، پشتوانه محکمی برای ارائه یک کارنامه موفق برای طرف افغانستانی است.

پیش‌تر و در سفر به اصفهان، عبدالغنی برادر در بازدید از ذوب‌آهن اصفهان بر توانایی‌های طرف ایرانی، انگشت صحت گذاشته و آرزو کرده است که صنعت‌کاران افغان نیز بتوانند چنین توانایی‌هایی را داشته باشند. ازاین‌رو، عبدالغنی برادر در دیدار با هیئت ایرانی و پس از استماع پیشنهادات مطرح شده، قول همکاری همه‌جانبه به طرف ایرانی داده است.

عبور از تردیدها و جبران مافات

در حاشیه سفر هیئت اقتصادی ایرانی به کابل، وقتی خبرنگار «ایرنا» از کم‌وکیف گفتگوها و اهداف سفر سؤال کرد، پاسخ نماینده مردم خواف و رشتخوار در مجلس شورای اسلامی، قریب به این مضمون بود: «برای جبران مافات 3 سال گذشته به افغانستان آمده‌ایم».

پاسخ دکتر امیر توکلی، در واقع ترسیم کارنامه ناموفق طرف ایرانی در سهم‌گیری از بازار افغانستان در سال‌های اخیر بوده است. به تعبیر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در رابطه با افغانستان و حضور جدی در بازار آن، مسیر آزمون و خطایی پیموده شده است که نتیجه آن، حضور بخش اقتصادی ایران در نقطه «صفر» است! با این تفاصیل، از اینجا به بعد با عبور از «تردیدها» و با استفاده از تجربیات گذشته در افغانستان که «کشور فرصت‌های طلایی است»، باید حضور مؤثری در همسایه شرقی داشته باشیم.

تعبیر اینکه باید «کشور دوست، برادر و عزیز افغانستان را در آغوش بگیریم»، می‌تواند نقشه راه توسعه روابط اقتصادی دو کشور باشد که ظرایف بسیاری را در دل خود دارد؛ اقدامی که با عزم جدی طرفین، به ویژه طرف ایرانی باید چنان با انرژی و قوت باشد که «جبران مافات» چند سال گذشته به خوبی محقق شود.  

«فرج بعد شدت» برای اقتصاد کابل و تهران در سایه توسعه روابط اقتصادی

درحالی‌که اقتصاد افغانستان متأثر از چهار دهه درگیری‌های داخلی است و به عنوان یک کشور فقیر معرفی می‌شود و از سوی دیگر، تهران با تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه استکبار جهانی روبه‌روست، توسعه روابط اقتصادی دو کشور البته به شکل جدی و واقعی، می‌تواند آنان را برای غلبه بر چالش‌های اقتصادی ناشی از جنگ و تحریم اقتصادی کمک شایانی نماید.

دولت سرپرست افغانستان به اذعان کسانی که بعد از روی کار آمدن طالبان به این کشور رفت‌وآمد دارند، تلاش بسیاری در بازسازی و توسعه شهرها به ویژه پایتخت افغانستان دارد، به شکلی که در هر سفر شما با چهره‌ای جدید از پایتخت مواجه می‌شوید!

این تلاش در حوزه صادرات، راه‌سازی، توسعه خطوط ریلی، بهره‌برداری از معادن و... ایستایی ندارد، به شکلی که اکنون توسعه مسیر ترانزیتی و انرژی میان افغانستان و کشورهای آسیای میانه بسیار جدی دنبال می‌شود.

«مسکو»، «پکن»، «عشق‌آباد»، «بیشکک»، «تاشکند»، «آلماتی» و حتی «دوشنبه» با وجود مخالفت ظاهری با طالبان، خیلی وقت است که «تردیدها» درباره طالبان را به کنار گذاشته‌ و منافع خود را در چارچوب رابطه تعاملی با «کابل» دنبال می‌کنند.

حالا چرا «تهران» کماکان در دوراهی «تردید» باشد، با اینکه بیشترین مرز مشترک و زمینه همکاری را با افغانستان دارد و به اذعان همگان سنگین‌ترین بار مهاجرت شهروندان افغانستان را نیز به دوش می‌کشد؟!

کافی است در قدم نخست و در یک اقدام نه چندان بزرگ و پرریسک، بخش خصوصی ایرانی با حمایت مجلس شورای اسلامی و دولت، در استان‌های مرزی با افغانستان و با مشارکت طرف افغان چند کارخانه احداث کند یا کشت فراسرزمینی را در پیش بگیرد، تا عملاً ببینید چقدر روند معکوس مهاجرت و بازگشت مهاجران افغان به وطن‌شان کمک می‌کند.

پایان پیام/