کابل کې د ایرنا خبري آژانس د خبریال په خبره؛ د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ۵۶ مه ناسته چې تېره ورځ د افغانستان او سوډان په اړه د راپورونو اورېدلو لپاره جوړه شوې وه، د کابل پر وړاندې د دغه شورا د ځانګړي استازي ریچارډ بنېټ له توغند غبرګون سره مل وه.
دغه شورا د تېرې ورځې په راپور کې په غونډه کې اعلان وکړ، چې اورېدل شوي راپورونه دا ښيي، چې په افغانستان کې وضعیت په داسې ډول دی، چې د ښځو او نجونو په اړه افغانستان کې د حاکم نظام اقدامات ښايي بشر ضد جنایت وګڼل شي.
د بنیټ د راپور د اورېدو په موخه پرون غونډه په داسې حال کې جوړه شوه، چې ټاکل شوې راتلونکې میاشت د افغانستان لپاره په دوحه کې درېیمه غونډه جوړه شي او د افغانستان د سرپرست دولت د چارواکو په وینا، له کابل څخه به هم په کې یو پلاوی ګډون وکړي.
له دې سره سره د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا له پرونۍ غونډې وروسته داسې ښکاري چې د دوحې د غونډې په اړه شکونه موجود دي، دا احتمال د ملګرو ملتونو له خوا په داسې حال کې په ډاګه شوی، چې ټاکل شوې د دغه سازمان «امنیت شورا» هم د افغانستان په اړه غونډه وکړي.
د ریچارډ بینیټ له راپور وروسته، چې د سرپرست دولت چلند تر پوښتنې لاندې خورا روښانه و، پوښتنه راپورته کېږي، چې د بنیټ د راپور په اړه به د ملګرو ملتونو تګلاره څه وي؟ ایا موږ به د غونډې یا میلمنو په اجنډا کې بدلونونه وینو؟ یا به د بنیټ راپور د اورېدلو په څېر پاتې وي؟
د بنیټ د خبرو په اړه په لومړي غبرګون کې د افغانستان د سرپرست دولت ویاند ذبیح الله مجاهد دغه راپور یو پیچلی او تخریبي چلند وباله او په خپله ایکس پاڼه کې یې لیکلي: «د ملګرو ملتونو د ځینو غړو په ځانګړي ډول د ریچارډ بنیټ راپور، د دوحې ناستې په درشل کې د ذهنونو د خرابولو هڅه ده، له بده مرغه په ملګرو ملتونو کې ځینې پېچلي کسان تل هڅه کوي چې د افغانستان په اړه ناسم راپورونه وړاندې کړي او ستر پرمختګونه د محدودو مسایلو تر پوښښ لاندې راولي.
د مجاهد د خبرو محتوا ښيي چې سرپرست دولت د هغه خبرې جدي نه دي نیولې، ظاهراً د دوحې په درېیمه ناسته کې د ګډون لپاره د سرپرست دولت هوډ جدي دی او دا چې طالب چارواکو څو ځلې د ملګرو ملتونو پر وړاندې ځانګړي شرطونه ایښي او سازمان یې په ظاهره منلي، نو دوی نه غواړي توپ په خپله میدان وګوري.
د سرپرست دولت چارواکي دا تګلاره ګام په ګام تعقیبوي او د دوی شرایط کم نه دي، لکه څنګه چې څو ورځې وړاندې د سرپرست دولت د بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي د مېلمنو په جوړښت کې د هر ډول بدلون خبرداری ورکړی و، یا د غونډې حکم او ویې ویل چې په دې لوري کې هر ډول احتمالي بدلون به د دوی غبرګون اغیزمن کړي.
د بنیټ د راپور په اړه د غبرګون په اړه بل ټکی دا دی چې د روسیې او چین استازو د دوو هېوادونو په توګه چې له طالبانو سره ښې اړیکې لري، د هغه د راپور تود هرکلی ونه کړ، د روسيې استازي له طالبانو سره د خبرو د اړتيا په اړه د مسکو د چارواکو پر دريځ په څرګند ډول ټينګار وکړ ویې ویل، چې موږ هم بايد د بشري حقونو د مسايلو لپاره له طالبانو سره خبرې وکړو.
نوموړي یو ځل بیا د افغانستان اوسنۍ ستونزې په دغه هېواد کې د بهرنیو ځواکونو د شل کلن حضور پایله وګڼله او ویې ویل، چې طالبانو ته افغانستان د ډېرو ستونزو په لرلو سره په لاس ورغلی دی.
د چین استازي کابل ته د لږکیو د حقونو په اړه هم لنډې مشورې ورکړې، خو په غیر مستقیم ډول یې امریکایانو ته په خطاب کې وویل: د افغانانو د شتمنیو د بندولو او پر افغانانو د یو اړخیزو غیر منطقي بندیزونو لګول ډېر وخت تېر شوی دی، د افغانانو بشري حقونه یې زیانمن کړي دي.»
مجاهد د مسکو او بیجینګ د استازو د خبرو په ځواب کې د ایکس پر خپور شوي متن کې د روسیې او چین د ملاتړ له امله هم مننه وکړه، تر اوسه پورې، نظرونه د کابل چارواکو په ګټه دي، او ظاهرا د بنیټ راپور نه دی توانېدلی چې د فشار د لیور په توګه اغېزمن رول ولوبوي.
له بلې خوا د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا له غونډې یوه ورځ مخکې د طالبانو مشر هبت الله اخندزاده په کندهار کې د لوی اختر د لمانځه پر مهال د لوېدیځو هېوادونو د بشري حقونو دریځونو ته په اشارې سره د ټولو بشري حقونو دریځونه روښانه کړل، هغه جنايتونه چې په غزه کې روان دي او په غزه کې يې غبرګون ښودلی، تر دې مخکې يې ځانونه نه دي ښودلي، دا تر پوښتنې لاندې دي.
رسمي اورېدنې دا هم په ډاګه کوي چې د دوحې د مېلمنو ترکیب د افغانستان د سرپرست دولت په غوښتنه د مدني ټولنې د استازو د ګوښه کېدو لامل شوی دی، دغه راز د غونډې محورونه د کابل په خوښه د اړخونو له خوا توافق شوی دی، پورتنیو ته په پام سره، دا ناشونې ده چې د بنېټ راپور به د دوحې د دریمې ناستې میکانیزم یا برخلیک بدل کړي، له بلې خوا د دوحې د درېیمې غونډې په اړه د ملګرو ملتونو پرېکړه د کابل د چارواکو د نظر د ترلاسه کولو لپاره له ډېرو هڅو سره مخ شوې ده او امکان نه شته چې د دغه سازمان چارواکي به د خپلو لګښتونو له لاسه ورکولو ته دومره آسانه زړه ښه کړي.
د پیغام پای/